“NATO-ja nuk mund të jetë ombrella për t’u strehuar pas veprimeve të njëanshme”, deklaroi dje shefi i KFOR-it, Angelo Michele Ristuccia, si kundërpërgjigje ndaj veprimeve të kryeministrit Kurti.
Sot, Chris Mabis, komandant amerikan i një kontigjenti amerikan që vepron në Kosovë, ka dhënë një intervistë për mediumin amerikan “Stars and Stripes”, duke treguar për ngjarjet dhe prapaskenat e zhvilluara në veri.
Stard and Stripes poston lajme të përditshme në internet për pjesëtarët ushtarakë amerikanë që shërbejnë jashtë vendit.
Komandanti amerikan i një kontingjenti të Forcave të Kosovës tha se situata në sektorin e tij ishte e qetë, por e brishtë të hënën, një javë pasi ushtarët e tij u sulmuan nga serbët e zemëruar për rezultatin e zgjedhjeve lokale.
Kolonel Chris Mabis, udhëheqës i Ekipit të Komandës së Brigadës së 76-të të Këmbësorisë të Gardës Kombëtare të Indianës dhe kreu i Komandës Rajonale-Lindje në Kosovë, fajësoi një grup të vogël agjitatorësh për dhunën, e cila rezultoi në lëndime të rreth 30 ushtarëve.
Ai tregon se së bashku me një grup të vogël të forcave amerikane ishin në qytetin e Zveçanit më 29 maj kur ndodhi shpërthimi më i rëndë.
Asnjë amerikan nuk u lëndua, por tre ushtarë të KFOR-it u qëlluan dhe të tjerët u plagosën nga copëzat e granatës, shkopinjtë dhe gypat. Ushtarët e plagosur u evakuuan nga avionët ushtarakë amerikanë.
KFOR-i, dikur i përbërë nga sektorë të shumtë që përfshinin mijëra trupa nga NATO dhe vende të tjera anembanë Evropës, është i vendosur jashtë Prishtinës, me forca përgjegjëse për segmentet lindore dhe perëndimore.
SHBA, të cilat më parë udhëhoqën forcat në juglindje të vendit, në thelb kanë marrë përsipër komandën e sektorëve të dikurshëm britanikë dhe francezë në qendër dhe në veri.
Italianët në perëndim të vendit janë gjithashtu përgjegjës për sektorin jugperëndimor, fillimisht përgjegjësi e Gjermanisë.
Mabis tha se situata mund të ishte shumë më e keqe, sepse forcat e KFOR-it ishin të autorizuara të përdorin forcën vdekjeprurëse nëse ishte e nevojshme.
“Kam marrë vendimin që të mos e përdor atë forcë për shkak të faktit se do të kishte viktima të pafajshme civile”, tha ai të hënën. “Nuk kam asnjë dyshim për këtë”, shtoi ai.
Mabis tha se ushtarët po ruanin ndërtesat komunale dhe njerëzit brenda, pasi u bë e qartë se disa serbë donin të largonin me dhunë kryetarin e bashkisë së zgjedhur rishtazi shqiptar.
Serbët kryesisht bojkotuan votimin në fund të prillit, duke rezultuar në një pjesëmarrje shumë të ulët dhe fitore të kandidatëve shqiptarë etnikë për kryetar komunash në katër komuna: Zveçan, Leposaviq, Mitrovicë Veriore dhe Zubin Potok.
Mabis, sektori i të cilit zakonisht përfshin një batalion këmbësorie të SHBA-së dhe kompani nga Turqia, Letonia dhe Polonia, kërkoi më shumë trupa. Si përgjigje, italianët nga RC-Perëndimi dhe hungarezët nga rezerva e KFOR-it zunë pozicione në Zveçan.
Rreth 750 njerëz u mblodhën, duke bërë thirrje që kryetari i bashkisë të lirojë ndërtesën, tha Mabis, duke shtuar se shumica e tyre po protestonin në mënyrë paqësore. Por, një turmë rrethoi një grup policësh të Kosovës dhe filloi të vandalizonte veturat e tyre.
Pas rreth tetë orësh duke u përpjekur për të negociuar lirimin e tyre, tha Mabis, u bë e qartë se situata do të përkeqësohej. Kështu që, ai urdhëroi trupat të përparonin drejt hapësirës.
“Kishte një grup agjitatorësh që shumë qartë sulmuan ushtarët e KFOR-it”, tha ai.
Trupat më vonë gjetën gëzhoja. Përveç armëve, sulmuesit përdorën granata flash, granata copëzuese, shkopinj ose tuba.
Trupat u përpoqën të mbroheshin me mburoja dhe shkopinj. Mabis tha se disa protestues u plagosën gjithashtu.
“Nuk mund të them mjaftueshëm gjëra të mira për mënyrën sesi u përgjigjën ushtarët, pavarësisht nga kombësia”, tha ai.
Katër protestues u arrestuan dhe iu dorëzuan Policisë së Kosovës.
Mabis tha se pranoi të fliste për episodin për të kundërshtuar narrativat e rreme që janë përhapur nëpër mediat sociale.
“Ka shumë dezinformata atje”, tha ai.
SHBA do të zbatojë një rotacion të ri në qershor, me trupat nga Garda Kombëtare e Teksasit që do të stërviten në Gjermani përpara se të nisen për në Kosovë.
“Ka një presion të jashtëzakonshëm nga bashkësia ndërkombëtare ndaj institucioneve të Kosovës për të deeskaluar dhe presion ndaj palës serbe që të bëjë të njëjtën gjë”, tha Mabis.
“Vlerësimi im është se do të ketë një zgjidhje paqësore”, shtoi ai.
