Në prag të zgjedhjeve të dhjetorit, problemi kryesor që u shfaq në lidhje me kushtet e drejta zgjedhore është ndryshimi i organizuar i vendbanimit të zgjedhësve. Miroslav Aleksiç nga Lëvizja Kombëtare e Serbisë (NPS) tha se 300 deri në 500 qytetarë ndryshojnë adresën e tyre çdo ditë për shkak të zgjedhjeve në Beograd, ku tha se kështu ndryshon vullneti elektoral i banorëve të kryeqytetit.
Publiku dëgjoi gjithashtu pretendime se Vojvodina ishte përjashtuar nga cikli zgjedhor pikërisht për këtë arsye, se në pranverë vullneti mund të ndryshojë në të njëjtën mënyrë dhe votuesit mund të ndryshojnë vendbanimin e tyre. Problemi është se kjo lejohet ligjërisht, por është jolegjitime dhe kundër vullnetit elektoral të zgjedhësve.
Ndoshta ilustrimin më të mirë të pushtetit të qeverisë dhe të “makinerisë” për ndërrimin e vendbanimeve e ka prezantuar para publikut Milan Stamatoviq, lideri i Serbisë së Shëndetshme. Ai ka thënë se nuk ka zgjidhje tjetër dhe se i është bashkuar koalicionit SNS sepse në të kundërtën do të përballet me një “vendosje” masive të banorëve të rinj në Çajetinë, gjë që do ta humbiste pushtetin.
Zgjedhje të përsëritura, lista fantazmë dhe probleme në qendrat e votimit
Politologu Aleksandar Ivkoviq shpjegon për Nova se një nga problemet kryesore që ka të bëjë me rezultatet e zgjedhjeve dhe ku qeveria mund të zbatojë vullnetin e saj dhe të ndryshojë vullnetin elektoral është që zgjedhjet të përsëriten vazhdimisht në qendra të caktuara votimi.
“Të kujtojmë se çfarë ndodhi në Beograd – rezultatet preliminare të zgjedhjeve as që u shpallën publikisht, d.m.th. ne pamë vetëm foto të raportimeve në rrjetet sociale, dhe ato treguan rezultatin 55-55. Prandaj, një numër i madh i qytetarëve që kanë mundur të marrin pjesë në zgjedhje të përsëritura kanë qenë pa informim të plotë se ato zgjedhje kanë pasur ndikim vendimtar në shpërndarjen e mandateve, dhe kjo është parë në daljen. SNS arriti të nxjerrë shumicën e votuesve të saj dhe shumë nga opozita qëndruan në shtëpi”, theksoi bashkëbiseduesi i Nova.
Sipas pretendimeve të Ivkoviqit, një situatë e tillë mund të përsëritet edhe në zgjedhjet e dhjetorit, gjegjësisht që qytetarët të mos i dinë rezultatet përfundimtare në vendvotime.
Si mënyrë që qeveria të ndryshojë vullnetin elektoral, Ivkoviq përmend edhe mundësinë e formimit të listave fantazmë.
“Përveç kësaj, është edhe pyetja e anëtarëve të komisioneve zgjedhore. Në zgjedhjet e fundit, ne pamë disa lista fantazmë, anëtarët e bordit të të cilave ishin pothuajse me siguri, të paktën pjesërisht, nga qeveria. Kam dëgjuar gjithashtu pretendime se vitin e kaluar partia në pushtet ka “huazuar” anëtarë të komisionit zgjedhor edhe te disa parti të opozitës aktuale të djathtë. Ata njerëz më pas zvogëlojnë mundësinë e parandalimit të suksesshëm të manipulimeve të mundshme, p.sh. nëse votoni jashtë qendrës së votimit (ku duhet të jetë vetëm një anëtar i komisionit zgjedhor nga opozita)”, shpjegon Ivkoviq
“Gjithashtu, pikërisht sot në mëngjes pamë një deklaratë të përfaqësuesve të opozitës në Republikën e Kroacisë se, vitin e kaluar, kundërshtimet e përfaqësuesve të opozitës janë shënuar në një letër të posaçme, e cila më pas ka “humbur” në një numri i madh i rasteve. Nëse kjo është e vërtetë, është një mënyrë tjetër e manipulimit të rezultateve”, përfundon Ivkoviq i cili përsërit se është e mundur që qeveria të vendosë për makinacione përmes ndryshimit të vendbanimit.
“Më duket se ndoshta është e mundur të bëhet në një numër më të vogël të komuniteteve, por në dhjetëra komuna është e vështirë, edhe për SNS-në. Në çdo rast, do të jetë e vështirë të vërtetohet”, përfundon Ivkoviq
