Po bëhet më ftohtë, ditët janë më të shkurtra dhe për shumëkënd, kjo do të thotë fillimi i çrregullimit afektiv sezonal, nga i cili vuajnë miliona njerëz midis tetorit dhe prillit.
Çfarë është çrregullimi afektiv sezonal
Çrregullimi afektiv sezonal (ose SAD) është një lloj depresioni. Ndodh në stinë të caktuara të vitit – më shpesh në vjeshtë ose në dimër. Mendohet se ditët më të shkurtra dhe me pak dritë dite mund të shkaktojnë një ndryshim kimik në tru që çon në simptoma të depresionit. Terapia me dritë dhe antidepresantët mund të ndihmojnë në trajtimin e SAD – shkruan faqja e Universitetit John Hopkins.
Kush është në rrezik
SAD zakonisht fillon gjatë moshës madhore. Rreziku i SAD rritet me moshën. Është e rrallë te njerëzit nën moshën 20 vjeçare. Femrat preken më shpesh se meshkujt.
Çfarë e shkakton
Më pak rreze dielli dhe ditë më të shkurtra mendohet se lidhen me një ndryshim kimik në tru dhe mund të jenë pjesë e shkakut të SAD.
Melatonina, një hormon i lidhur me gjumin, gjithashtu ka qenë i lidhur me SAD. Trupi në mënyrë natyrale prodhon më shumë melatoninë kur është errësirë. Pra, kur ditët janë më të shkurtra dhe më të errëta, prodhohet më shumë melatoninë.
Simptomat
Ekzistojnë dy lloje të SAD:
Fillimi i vjeshtës. Ky quhet gjithashtu ‘depresioni i dimrit’. Simptomat e depresionit fillojnë në fund të vjeshtës deri në fillim të muajve të dimrit dhe lehtësohen gjatë muajve të verës.
Fillimi i pranverës. Ky quhet gjithashtu ‘depresioni i verës’. Simptomat e depresionit fillojnë në fund të pranverës deri në fillim të verës. Ky lloj është më i rrallë.
Simptomat priren të kthehen dhe më pas të përmirësohen pothuajse në të njëjtat kohë çdo vit. Simptomat e SAD mund të ngjajnë me problemet tjera të shëndetit mendor. Gjithmonë shihni një ofrues të kujdesit shëndetësor për një diagnozë.
Diagnostikimi
Depresioni shpesh ndodh te gjendje të tjera, të tilla si sëmundjet e zemrës ose kanceri. Mund të ndodhë edhe me çrregullime të tjera, si çrregullimi i përdorimit të substancave ose ankthi. Për këto arsye, diagnoza dhe trajtimi i hershëm është çelësi i shërimit.
Diagnoza e SAD mund të bëhet pas një ekzaminimi të kujdesshëm të shëndetit mendor dhe historisë mjekësore të bërë nga një psikiatër ose profesionist tjetër i shëndetit mendor.
Mjekimi
Trajtimet për ‘depresionin e dimrit’ dhe ‘depresionin e verës’ shpesh ndryshojnë dhe mund të përfshijnë ndonjërën nga sa vijon apo një kombinim të tyre:
Ekspozimi ndaj rrezeve të diellit. Kalimi i kohës jashtë ose pranë një dritareje mund të ndihmojë në lehtësimin e simptomave.
Terapia me dritë. Nëse nuk është i mundur ekspozimi në dritën e diellit, mund të ndihmojë ekspozimi ndaj një drite të veçantë për një kohë të caktuar çdo ditë.
Reklama
Psikoterapia. Terapia kognitive e sjelljes ose ndërpersonale ndihmon në ndryshimin e pikëpamjeve të shtrembëruara që mund të keni për veten dhe mjedisin përreth jush. Mund t’ju ndihmojë ta përmirësoni aftësitë e marrëdhënieve ndërpersonale dhe t’i identifikoni gjërat që ju shkaktojnë stres, si dhe si t’i menaxhoni ato.
Barna kundër depresionit. Këto barna me recetë mund të ndihmojnë në korrigjimin e çekuilibrit kimik që mund të çojë në SAD.
