Ndërsa lufta Izrael-Hamas arriti në fundin e javës së saj të parë, miliona njerëz u janë drejtuar platformave duke përfshirë TikTok dhe Instagram me shpresën për të kuptuar konfliktin brutal në kohë reale.
Termat në tendencë të kërkimit në TikTok ditët e fundit ilustrojnë “nevojën” për perspektiva të vijës së parë të frontit: Nga “të gjitha pamjet në Izrael” te “transmetim i drejtpërdrejtë nga Izraeli tani”, përdoruesit e internetit po kërkojnë llogari të papërpunuara, të pafiltruara të një krize që ata janë të dëshpëruar për ta kuptuar.
Në pjesën më të madhe, ata po ia dalin, duke zbuluar video të fëmijëve izraelitë të përlotur që luftojnë me vdekjen, krahas imazheve të banorëve të trullosur të Gazës të ulur në rrënojat e shtëpive të tyre të mëparshme.
Por e njëjta kërkesë për një pamje të luftës ka krijuar hapësirë të bollshme për “shitësit e dezinformatave”, teoricienët e konspiracionit dhe artistët e propagandës – ndikime që rregullatorët dhe studiuesit tani paralajmërojnë se përbëjnë një kërcënim të rrezikshëm për debatet publike rreth luftës.
Një video e fundit e TikTok, e parë nga më shumë se 300,000 përdorues dhe e shqyrtuar nga CNN, promovoi teori konspirative rreth origjinës së sulmeve të Hamasit, duke përfshirë pretendime të rreme se ato ishin orkestruar nga mediet.
Një tjetër, i parë më shumë se 100,000 herë, tregon një klip nga video loja “Arma 3” me mbishkrimin “Lufta e Izraelit”.
Disa përdorues në komentet e asaj video vunë re se kishin parë pamjet që qarkullonin më parë – kur Rusia pushtoi Ukrainën.
TikTok nuk është i vetëm.
Një postim në X, u shikua më shumë se 20,000 herë dhe u shënua si mashtrim nga mbikëqyrësi i rrjeteve sociale me bazë në Londër, Reset, pasi pretendonte të tregonte izraelitët që inskenonin vdekjet e civilëve për kamerat.
Një tjetër postim X që grupi e shënoi si mashtrim, i shikuar 55,000 herë, ishte një meme antisemitike që shfaqte Pepe Frog, një karikaturë që është përvetësuar nga supremacistët e bardhë të ekstremit të djathtë.
Në Instagram, një video e shpërndarë dhe e shikuar gjerësisht e parashutistëve që binin mbi një turmë dhe me titullin “imagjinoni të merrni pjesë në një festival muzikor kur Hamasi hyn me parashutë” u zbulua gjatë fundjavës dhe, në fakt, tregoi kërcyes me parashutë të palidhur në Egjipt. Instagram më vonë e etiketoi videon si false.
Këtë javë, zyrtarët e Bashkimit Evropian dërguan paralajmërime për TikTok, Facebook dhe Instagram, YouTube dhe X, duke theksuar raportet e përmbajtjes mashtruese ose të paligjshme rreth luftës në platformat e tyre dhe duke u kujtuar kompanive të rrjeteve sociale se mund të përballen me miliarda dollarë gjoba nëse një hetim më vonë përcakton se ata kanë shkelur ligjet e BE-së për moderimin e përmbajtjes.
Ligjvënësit e SHBA-së dhe Mbretërisë së Bashkuar gjithashtu u kanë bërë thirrje këtyre platformave që të sigurojnë se po zbatojnë rregullat e tyre kundër urrejtjes dhe përmbajtjes të paligjshme.
Që nga fillimi i dhunës në Izrael, Imran Ahmed, themeluesi dhe drejtori ekzekutiv i grupit mbikëqyrës të rrjeteve sociale Center for Countering Digital Hate, për CNN bëri të ditur se grupi i tij ka ndjekur një rritje të përpjekjeve për të ndotur ekosistemin e informacionit që rrethon konfliktin.
“Marrja e informacionit nga rrjetet sociale ka të ngjarë të çojë në dezinformim të rëndë”, tha Ahmed.
Të gjithë, nga kundërshtarët e huaj të SHBA-së, ekstremistët vendas,… – e kanë shfrytëzuar luftën në rrjetet sociale për përfitimet e tyre personale ose politike, vazhdoi ai.
“Akterët e këqij që na rrethojnë kanë manipuluar, ngatërruar dhe duke u përpjekur të krijojnë mashtrime në platformat e rrjeteve sociale”, deklaroi të enjten Dan Brahmy, drejtor ekzekutiv i firmës izraelite të inteligjencës për kërcënimet e rrjeteve sociale Cyabra, në një video të postuar në LinkedIn. “Nëse nuk jeni të sigurt për besueshmërinë e përmbajtjes, mos e shpërndani atë”, shtoi ai.
