I dërguari special i SHBA-së për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, tha për Radion Evropa e Lirë se Asociacioni i Komunave me shumicë serbe do të përcaktohet me statut dhe do të funksionojë në përputhje me Kushtetutën e Kosovës, duke theksuar se ekziston një mënyrë për të krijuar një model për Komunitetin që nuk krijon një Republika Serbe.
Escobar vë në dukje se i dërguari i posaçëm i BE-së Miroslav Lajçak ofroi 16 modele të marrëveshjeve të ngjashme brenda Bashkimit Evropian që nuk ndikuan në funksionalitetin ose kushtetutshmërinë e atyre vendeve. Ai shton se një nga gjërat më të rëndësishme që do të çonte në Asociacion është krijimi i lidhjeve mes popullatës, e cila, siç tha ai, ndonjëherë ndihet e izoluar dhe e margjinalizuar, dhe pushtetit qendror.
“Dhe, në fakt, ne po flasim për shërbime komunale. Ne nuk po flasim për funksione ekzekutive. Ne po flasim për ofrimin e shërbimeve për njerëzit në gjuhën e tyre. Pra, K
Asociacioni do të merrte përsipër shërbimet që ofrohen aktualisht nga Serbia dhe do t’i vendoste ato, sipas kornizës ligjore të Kosovës. Kështu duhet të jetë dhe kështu do të jetë”, shpjegon Escobar.
Escobar thekson se do të ketë presion ndaj Serbisë që të mos mbështesë strukturat paralele, sepse kështu thuhet në marrëveshje.
“Duhet të kuptojmë se cilat janë strukturat paralele. Në disa raste shkollat dhe spitalet konsiderohen si struktura paralele. Ato institucione do të përfshihen në kornizën ligjore të Kosovës, pra nën ombrellën e Asociacionit, kështu që do të të mos menaxhohet nga Serbia, por nga Kosova, përmes Asociacionit”, tha ai.
Ai shton se ekziston mundësia që Serbia të financojë aktivitete kulturore dhe arsimore. “Të kemi parasysh se njerëzit në veri nuk janë vetëm qytetarë të Kosovës. Ata janë edhe qytetarë të Serbisë. Ata kanë shtetësi të dyfishtë. Prandaj, ata duhet të favorizohen dyfish, jo të kërcënohen dyfish”, tha Escobar.
Escobar shpjegon se Beogradi dhe Prishtina nuk mund të zgjedhin se cilat marrëveshje të zbatojnë, sepse do të ketë afate të qarta dhe pritshmëri të qarta.
I dërguari i posaçëm thekson se shumë probleme në Ballkan nuk janë shkaktuar nga Rusia, por se po përpiqet t’i përkeqësojë ato, duke shtuar se marrëdhëniet ndërmjet Serbisë dhe Kosovës duhet të zgjidhen në mënyrë që rajoni të shërohet.
“Të dyja palët janë nën të njëjtin presion dhe përballen me të njëjtat pasoja nëse nuk ecin përpara me këtë plan evropian. Kështu që është shumë e vështirë të shihet se si dikush do të thotë se nuk ka pasur presion ndaj Serbisë, dhe masa kyçe për vlerësim është se ata ranë dakord për normalizimin në kushte evropiane”, tha Escobar.
Escobar thekson se pas takimeve të sotme do të kishte mundësi të ripërtërihej diskutimi për pjesëmarrjen e serbëve në zgjedhjet e ardhshme në Kosovë.
“Ne do të donim që serbët të marrin pjesë në zgjedhje. Mendoj se ata janë të shqetësuar se si do të duket përfaqësimi i tyre, por shpresoj që pas takimeve të sotme të mund të rinovojmë diskutimin me ta për pjesëmarrjen në zgjedhjet e ardhshme”, tha Escobar.